امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا و محدودیت های اعمال شده از سوی شهرداری شهر وایمار و عدم امکان برگزاری دوازدهمین دوره از جشنوارهی بزرگداشت خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی در این شهر، وبیناری از سوی «انستیتو فرهنگی حافظ» با همیاری «خانه ایران» در برلین با عنوان «حافظ، بر فراز قله ادبیات گوته» در روز دوازدهم اکتبر 2020 برگزار گردید.
در این وبینار دکتر «توماس اٌگر» ایرانشناس و اسلام شناسی آلمانی پیرامون پیوند حافظ و گوته شاعران مشهور دو کشور ایران و آلمان و به عنوان شخصیت های تاثیر گذار جهانی درعرصه فرهنگ و ادب سخنرانی نمود.
وی در بخشی از سخنرانی خود اظهار داشت: هفته ای که در آن قرار داریم روز حافظ را در خود جای داده است. حافظ شاعری است که ادبیات ایران را به اوج رساند و گوته که از شاعران برجسته ی جهانی است، خود را وامدار شعر حافظ می داند و سخت شیفته ی این شاعر ایرانی است. پانصد سال از روزگار حافظ گذشت تا گوته ی 75 ساله متن ترجمه شده ی دیوان حافظ توسط «یوزف فُن هامر پورگشتال» را به آلمانی دید و آن را با اشتیاق مطالعه کرد و بدین ترتیب شیفته وی گردید.
وی در ادامه افزود: بسیای از منتقدان و صاحب نظران وقتی شعر گوته را بررسی میکنند، به الهام گیری او از حافظ اشاره دارند و وی را بردار دوقلوی حافظ قلمداد می کنند.
توماس اٌگر حافظ و گوته را مظهر تجلی گفتگوی فرهنگی میان شرق و غرب دانست و گفت: سخن گفتن از این ادیبان نه فقط تکریم دو هنرمند، بلکه تقویت همدلی و همزبانی است که در دو عصر و در دو سرزمین متفاوت روی داده است. ما با آنکه همزبان نیستیم همدلیم و می توانیم با الگوگیری از ادیبانمان با هم به گفتمان بنشینیم و حقیقت وجودمان را که همان همدلی است، ترویج نماییم
دکتر اُگر در ادامه سخنان خود افزود: سال 2019 مقارن با دویستمین سالگرد چاپ و انتشار دیوان غربی و شرقی گوته بود. این اثر گوته در ماه اوت سال ۱۸۱۹ منتشر شد. گوته در این کتاب درباره گفتمان بین فرهنگی نوشته و به همین دلیل این اثر در دویست سال گذشته به عنوان اثری جهانی شناخته شده است. او در بخشی از این دیوان می گوید که شرق و غرب دیگر نمیتوانند از یکدیگر جدا شوند.
این ایران شناس آلمانی در ادامه با اشاره به محل بنای یادبود حافظ و گوته در وسط پارک مرکزی شهر وایمار که بصورت دو صندلی روبروی هم که به و اقع نماد تمدن ایران و آلمان است، افزود: این یادبود و اشعار مندرج بر روی سنگ های گرانیت آن در زمان آقای سید محمد خاتمی رئیس جمهوری اسبق ایران طی مراسم ویژه ای با حضور رئیس جمهوری وقت آلمان بعنوان نماد گفتگوی فرهنگ ها افتتاح گردید. سپس توماس اٌگر به قرائت اشعار این یادبود ارزشمند به فارسی و آلمانی پرداخت.
گفتنی است وایمار یکی از مهمترین شهرهای فرهنگی اروپا محسوب میشود. اقامت و فعالیت بسیاری از مشاهیر ادبی و فرهنگی آلمان همچون گوته، شیلر، هردر و یوهان سباستین باخ در این شهر سبب افزایش اهمیت آن به عنوان یک مرکز فرهنگی در آلمان و اروپا بوده است.
آرامگاه گوته که بخشی از میانسالی و سالهای پایانی عمرش را در وایمار گذراند و شیلر و همچنین گنجینه کتابهایشان در این شهر قرار دارد.
بزرگداشت روز حافظ که از سال 2008 میلادی به طور مرتب همه ساله در شهر وایمار برگزار می شود، عامل مهمی در بسط تعاملات فرهنگی ایران و آلمان محسوب می گردد و از حافظ و گوته به عنوان شخصیت های تاثیر گذار جهانی درعرصه فرهنگ و ادب نام برده می شود که متاسفانه امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا و محدودیت اعمال شده برگزار نگردید.